Καλπάζει η ακρίβεια - Φόβοι για νέα αύξηση στο ρεύμα

Νέα άνοδος αναμένεται σε όλα τα καύσιμα της τάξης των δύο με τριών σεντ ανά λίτρο, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριο Δρουσιώτη. Βεβαίως, το πού θα φθάσουν οι τιμές παραμένει άγνωστο. Η αύξηση, υποστηρίζει ο κ. Δρουσιώτης, οφείλεται στο γεγονός πως η οικονομία της Κίνας, που είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής καυσίμων παγκοσμίως, δεν θα είναι σε ύφεση όπως προβλεπόταν. Συνεπώς η ζήτηση θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα.

Πού κινούνται οι τιμές;

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Σύνδεσμου Καταναλωτών, οι σημερινές τιμές, συγκριτικά με τις τιμές που ίσχυαν στις 2 Νοεμβρίου, μια μέρα δηλαδή πριν από την επιδότηση της Κυβέρνησης, είναι 19 σεντ χαμηλότερες στην αμόλυβδη 95 οκτανίων και 23 σεντ χαμηλότερη στο πετρέλαιο κίνησης. Όσον αφορά το πετρέλαιο θέρμανσης, είναι φθηνότερη κατά 18 σεντ το λίτρο. «Από τα πιο πάνω στοιχεία φαίνεται ότι τους τελευταίους μήνες υπήρξε αισθητή μείωση στις λιανικές τιμές των καυσίμων. Όμως, να μη μας διαφεύγει ότι, σε σύγκριση με τις λιανικές τιμές πριν από την κατάργηση της επιδότησης στις 30 Ιουνίου 2023, το πετρέλαιο κίνησης είναι κατά 8 σεντ ακριβότερο και το πετρέλαιο θέρμανσης 9 σεντ ακριβότερο». Σημειώνεται ότι ο μέσος όρος των τιμών των καυσίμων (23/2/2024) παγκυπρίως είναι στο €1,374 για την βενζίνη 95, η βενζίνη 98 €1,442 και το πετρέλαιο κίνησης €1,504.

«Δεν μας πείθουν»

Ο κ. Δρουσιώτης κάλεσε γι’ ακόμα μια φορά την αρμόδια υπηρεσία για την παρακολούθηση των τιμών των καυσίμων, με διαφάνεια, να αιτιολογήσει γιατί οι τιμές των καυσίμων πριν από τους φόρους, κατά την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2023, παρουσίασαν τόσο μεγάλη απόκλιση από τον μέσο όρο τιμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Η δήλωση της αρμόδιας Υπηρεσίας, ότι παρακολουθεί στενά τις τιμές και είναι σε λογικά επίπεδα, δεν μας ικανοποιεί», επισήμανε ο κ. Δρουσιώτης.

Πονοκέφαλος το ρεύμα

Πέραν των τιμών των καυσίμων, πιθανόν ν’ αυξηθούν και οι λογαριασμοί του ρεύματος. Τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις αγωνιούν για το ποια θα είναι η τελική απόφαση της ΑΗΚ, αναφορικά με το συν 6% που ζητούν από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Σε υπόμνημα που κατέθεσε στη Βουλή, αφού εξηγεί τους λόγους που την ώθησαν να υποβάλει αίτημα στη ΡΑΕΚ για αυξήσεις 6% στο ηλεκτρικό ρεύμα, καθώς και τις διαδικασίες που ακολούθησε, προειδοποιεί ότι ενδεχομένως να μην καταφέρει να υλοποιήσει έργα συνολικού κόστους 1,7 δισεκατομμυρίου ευρώ που προγραμματίζει μέχρι το 2032.

«Εύλογες»

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τα επιτρεπόμενα έσοδα που μπορεί να έχει η ΑΗΚ, καθώς και τον τρόπο υπολογισμού των διατιμήσεων ηλεκτρικού ρεύματος, η Αρχή αναφέρει ότι οι διατιμήσεις της καθορίζονται με βάση τις Ρυθμιστικές Αποφάσεις που έχουν ως σκοπό να ρυθμίζουν τον τρόπο με τον οποίο η ΡΑΕΚ καθορίζει τα επιτρεπόμενα έσοδα και τις διατιμήσεις κάθε ρυθμιζόμενης δραστηριότητας του Οργανισμού για κάθε έτος. Οι διατιμήσεις, προσθέτει η ΑΗΚ στο υπόμνημά της, καθορίζονται με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε κάθε ρυθμιζόμενη δραστηριότητα να ανακτά τις εύλογες λειτουργικές δαπάνες, τις αποσβέσεις του εξοπλισμού και εγκαταστάσεων και την εγκεκριμένη απόδοση επί του απασχολούμενου κεφαλαίου. Οι νέες διατιμήσεις, αναφέρει περαιτέρω η ΑΗΚ, επιφέρουν αύξηση 6% στον συνολικό λογαριασμό ενός ενδεικτικού οικιακού καταναλωτή, με σημαντικό μέρος της αύξησης αυτής να οφείλεται στις Απολογιστικές Αναπροσαρμογές του έτους 2022, ύψους 54 εκατομμυρίων ευρώ. Το ποσό αυτό, εξηγεί η Αρχή, δαπανήθηκε από την ΑΗΚ το 2022, χωρίς να μπορέσει να το ανακτήσει μέσω των διατιμήσεων του 2022 και, ως εκ τούτου, με βάση τη Ρύθμιση, δικαιούται να το ανακτήσει το έτος 2024.

Δεν δικαιολογείται η αύξηση

Πάντως, ο πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, Μιχάλης Περσιάνης, υποστηρίζει ότι υπάρχουν εργαλεία και πρακτικές στην αγορά, που θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν τους κινδύνους που προκύπτουν από την αύξηση των τιμών των καυσίμων και των ρύπων, ωστόσο η ΑΗΚ ποτέ δεν τα χρησιμοποίησε. Μιλώντας στο «Σίγμα», ο κ. Περσιάνης αναφέρθηκε σε δυο σημεία τα οποία έχει επισημάνει το Συμβούλιο όσον αφορά τον προϋπολογισμό της Αρχής για το 2024. Το πρώτο σημείο είναι ότι ο προϋπολογισμός δεν συνάδει με το αίτημα για αύξηση των τιμών. Στον προϋπολογισμό γίνεται λόγος για μείωση των εσόδων από την πώληση ηλεκτρικού ρεύματος και την ίδια στιγμή ότι αυτός παραμένει πλεονασματικός. Επομένως, ανέφερε, παρατηρείται μια ασυνέπεια μεταξύ του αιτήματος για την αύξηση των τιμών και του προϋπολογισμού. Το δεύτερο που σημειώνουμε λίγο πιο έντονα, πρόσθεσε ο κ. Περσιάνης, «είναι ότι ενώ υφίστανται εδραιωμένα μέσα, εργαλεία και πρακτικές για την αντιστάθμιση του κινδύνου που αντιμετωπίζει η Αρχή σε σχέση με την αύξηση των τιμών, τόσο στους ρύπους, όσο και στα καύσιμα, εντούτοις κανένα από αυτά τα εργαλεία δεν έχει υιοθετηθεί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο μόνος τρόπος που διαθέτει ο Οργανισμός για ν’ αντιμετωπίσει αυτές τις αυξήσεις να είναι με την ανάλογη αύξηση των τιμών του».