Σημειωτόν τα επιτόκια και με ρυθμούς χελώνας η πτώση του πληθωρισμού

Στη σκιά των πιέσεων που δέχονται οι οικονομίες λόγω των υψηλών επιτοκίων που επηρεάζουν τους ρυθμούς ανάπτυξης και λόγω του ότι ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει τους τελευταίους δύο μήνες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διατήρησε σταθερό το βασικό επιτόκιό της, για δεύτερη συνεχή φορά. Μετά τη συνεδρίαση της περασμένης Πέμπτης, η Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι η ΕΚΤ θα λάβει τις επόμενες αποφάσεις στηριζόμενη στα οικονομικά δεδομένα και όχι σε κάποιο χρονοδιάγραμμα.

Κίνδυνοι για τον πληθωρισμό

Οι γεωπολιτικές εντάσεις, που μπορούν ν’ αυξήσουν τις ενεργειακές τιμές, και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που μπορούν ν’ αυξήσουν τις τιμές των τροφίμων, είναι οι βασικοί μελλοντικοί κίνδυνοι για την πορεία του πληθωρισμού, σύμφωνα με τη Λαγκάρντ. Σημειώνεται ότι στην ανακοίνωσή της η ΕΚΤ αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό. Αναφερόμενη στην πορεία του τους δύο τελευταίους μήνες, η Λαγκάρντ ανέφερε ότι οι τιμές καταναλωτή υποχώρησαν σε ευρεία βάση, αν και παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Πάντως, τον Δεκέμβριο ο πληθωρισμός αναμένεται να κινηθεί ανοδικά, ενώ για το 2024 εκτιμάται ότι θα μειωθεί, αλλά η μείωση θα είναι πιο αργή. «Το 2024 αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει πιο αργά, λόγω των περαιτέρω ανοδικών επιπτώσεων της βάσης και της σταδιακής κατάργησης των δημοσιονομικών μέτρων που είχαν υιοθετηθεί για να περιορίσουν τις επιπτώσεις του σοκ στις τιμές της ενέργειας», είπε χαρακτηριστικά. Τόνισε, μάλιστα, ότι, καθώς εξερχόμαστε από την ενεργειακή κρίση, είναι σημαντικό οι κυβερνήσεις να συνεχίσουν να αποσύρουν τα μέτρα στήριξης ώστε να μην οδηγήσουν προς τα πάνω τον πληθωρισμό, που θα απαιτήσει πιο σφιχτή νομισματική πολιτική. Πάντως, η ΕΚΤ σημειώνει ότι οι προηγούμενες αυξήσεις επιτοκίων προκαλούν επιπτώσεις στην οικονομία, καθώς οι αυστηρότερες συνθήκες δανεισμού επιβραδύνουν τη ζήτηση.

Καμία κουβέντα…

Η Κριστίν Λαγκάρντ μάζεψε τις προσδοκίες για μειώσεις των επιτοκίων, διευκρινίζοντας ότι τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου δεν συζήτησαν μειώσεις επιτοκίων. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «δεν συζητήσαμε καθόλου μειώσεις επιτοκίων. Καμία συζήτηση ή ανταλλαγή απόψεων γι’ αυτό το θέμα». Οι δηλώσεις της Λαγκάρντ επιβεβαιώνουν την πρόθεση της ΕΚΤ να κρατήσει σε υψηλά επίπεδα το κόστος δανεισμού, παρά τις χαμηλότερες προσδοκίες για τον πληθωρισμό.

Επιβράδυνση

Σχετικά με την ανάπτυξη μέσα στο 2024, οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ προβλέπουν επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου του ΑΕΠ στο 0,6% έναντι 0,7% που προέβλεπαν τον Σεπτέμβριο. Συνεπώς, ο ρυθμός ανάπτυξης μέσα στο νέο έτος χαμηλώνει στο 0,8% από 1%, ενώ για το 2025 παραμένει αμετάβλητος στο 1,5%, ενώ για το 2026 προβλέπεται να αυξηθεί στο 1,5%. Ο ρυθμός ανάπτυξης, σύμφωνα με οικονομολόγους, θα μπορούσε να υποχωρήσει περαιτέρω, εάν τα αποτελέσματα της νομισματικής πολιτικής αποδειχθούν ισχυρότερα από τα αναμενόμενα. Περαιτέρω κίνδυνοι διαφαίνονται από την παγκόσμια οικονομία ή από μια περαιτέρω επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου, που θα επηρεάσει επίσης την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή αποτελούν βασικές πηγές γεωπολιτικού κινδύνου. Η κατάσταση αυτή μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τα νοικοκυριά στην καταναλωτική τους συμπεριφορά. Από την άλλη πλευρά, η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι υψηλότερη εάν η αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων αυξήσει τις δαπάνες περισσότερο από το αναμενόμενο, ή εάν η παγκόσμια οικονομία αναπτυχθεί περισσότερο από το αναμενόμενο.

Σήμα για μειώσεις από FED

Στην άλλη άκρη του ατλαντικού, η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα (FED), την περασμένη Τετάρτη διατήρησε σταθερά τα επιτόκια για τρίτη διαδοχική συνεδρίαση. Την ίδια ώρα, σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η FED έδωσε σήμα για μείωση των επιτοκίων. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της FED, Tζερόμ Πάουελ, αν και δεν έχουν κηρύξει τη νίκη κατά του πληθωρισμού, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας θα αρχίσουν να συζητούν τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής εν μέσω ενδείξεων επιβράδυνσης τόσο του πληθωρισμού όσο και της αγοράς εργασίας. Μετά τη συνεδρίαση της FED, o Πρόεδρος ανέφερε ότι «το ερώτημα τού πότε θα καταστεί σκόπιμο ν’ αρχίσουμε να μειώνουμε το ποσό της περιοριστικής πολιτικής που ισχύει, που αρχίζει να έρχεται στο προσκήνιο, είναι σαφώς ένα θέμα συζήτησης στον κόσμο και επίσης ένα θέμα συζήτησης για εμάς στην ανάγνωση της σημερινής μας συνεδρίασης. Θα έλεγα ότι υπάρχει μια γενική προσδοκία ότι αυτό θα είναι ένα θέμα για εμάς με το βλέμμα στο μέλλον», είπε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, 17 στους 19 αξιωματούχους της Fed προβλέπουν ότι τα επιτόκια θα είναι χαμηλότερα ώς το τέλος του 2024, κατά 0,75%.